Ρωμαιοκαθολική Μητρόπολη Ναός Duomo

Ο Καθολικός Καθεδρικός Ναός Duomo των Αγίων Ιακώβου και Χριστοφόρου βρίσκεται στην επισημότερη θέση της Βενετσιάνικης Κέρκυρας λίγα μέτρα από το παλιό θέατρο του San Jiacomo (Αγίου Ιακώβου )απ’ όπου το θέατρο πήρε και το ονομαστού στη σημερινή πλατεία Δημαρχείου και πολύ κοντά στην Ευαγγελίστρια(Anuzziata). Αποτελεί έδρα του καθολικού Αρχιεπισκόπου Κερκύρας Ζακύνθου – Κεφαλληνίας.

Ο παλιός καθεδρικός ναός βρισκόταν εντός του παλιού φρουρίου της Κέρκυρας και ήταν αφιερωμένος στους αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Ο ναός αυτός ήταν από τα παλιότερα μνημεία του παλιού φρουρίου και αρχικά ήταν ορθόδοξη Μητρόπολη που από τον 13ο μέχρι τον 17ο αιώνα αποτέλεσε τον καθεδρικό ναό των Καθολικών της πόλης . Αρχικά ο ναός ήταν τρίκλιτη βασιλική και δίπλα του υπήρχε παρεκκλήσιο αφιερωμένο στον Άγιο Αρσένιο πρώτο μητροπολίτη της Κέρκυρας (876-952) που καταγόταν από τη Βιθυνία της Ιουδαίας Ο Ναός καταστράφηκε το 1718 από πυρκαγιά που προκλήθηκε από έκρηξη πυριτιδαποθήκης και στην θέση του κτίστηκε μικρότερος ναός που δεν ήταν πλέον Μητρόπολη των Καθολικών Οι ορθόδοξοι έκτισαν επίσης μικρό παρεκκλήσι εντός του φρουρίου αφιερωμένο στον Άγιο Αρσένιο. Σήμερα ίχνος δεν υπάρχει από αυτούς τους ναούς
Όσον αφορά τη χρονολογία ίδρυσης του νέου καθεδρικού ναού οι πληροφορίες δεν είναι σαφείς. Στην θέση όπου βρίσκεται σήμερα ο ναός του 15ο αιώνα υπήρχε ερειπωμένος ναός και μεταξύ 1431-1454 τα μελή της αδελφότητας των αγίων Ιακώβου και Χριστόφορου ζήτησαν άδεια από τον τότε αρχιεπίσκοπο Martinus Bernardini να κτίσουν εκεί ξενώνα –Νοσοκομείο για τους απόρους, αρρώστους και ταξιδιώτες μελή της αδελφότητας, δίπλα θα κτίζονταν εκκλησία. Η πράξη της Αρχιεπισκοπής εγκρίθηκε με παπική Βούλα στις 7 Ιουλίου 1466 η οποία υποχρέωνε την αδελφότητα να προσλάβει Ιερέα και διαχειριστή συγχρόνως θα πρόσφερε στον αρχιεπίσκοπο κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου μια λίτρα κερί σε ανάμνηση της μεταφοράς των εικόνων των αγίων Ιακώβου και Χριστοφόρου κατά την ημέρα εκείνη από το ναό του Αγίου Φραγκίσκου όπου βρίσκονταν στο νέο ναό. Κατά άλλη εκδοχή θα κτίζονταν απλώς δυο παρεκκλήσια αφιερωμένα στους Άγιο Ιάσωνα και Σωσίπατρο. Στης 31 Δεκεμβρίου 1533 ο Λατινεπισκοπος Jacobus Cocco καθαγίασε το ναό.
Κατά την διάρκεια της δεύτερης τουρκικής πολιορκίας το 1571 υπέστη καταστροφές. Στο Ιστορικό Αρχείο της Βενετίας σώζεται σχέδιο του 1622 που δείχνει πρόταση προέκτασης του κτιρίου αφού ήταν πολύ μικρό για τις ανάγκες ενός καθεδρικού ναού. Το 1658 ανακαινίσθηκε εκ βάθρων από τον Λατινεπισκοπο Carclus Labia με δικές του δαπάνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι επί των ημερών του Labia προστέθηκε από την αρχιεπισκοπή της Κέρκυρας ο επίσημος εορτασμός της μνήμης του Αγίου Σπυρίδωνα. Μετά την ανακατασκευή αυτή ο ναός ανακηρύχτηκε σε καθεδρικό ναό των καθολικών τον Αύγουστο του 1632. Με διαταγή του Γενικού προνοητη Φιλίππου Pasqualligo προς τον τότε Λατίνο Επίσκοπο Benodictus Bragadinus (1620-1623) μεταφέρονται στη Μητρόπολη τα οστά του Αγίου Αρσενίου και τα οποία παρέμειναν μέχρι το 1944 οπότε και επανήλθαν στην ορθόδοξη Εκκλησία.
Στης 23 Οκτωβρίου 1709 ανακαινίσθηκε πάλι από το Λατινεπισκοπο Augustinus Zacco (1706-1723) και αποτέλεσε το κέντρο των λατρευτικών εκδηλώσεων των καθολικών του νησιού. Η τελευταία επέμβαση που έγινε προπολεμικά ήταν από τον Μηχανικό Σερπιέρη που το 1905 αναμόρφωσε εξωτερικά τον Ναό.

Την νύχτα της 13ης Σεπτεμβρίου 1943 μετά από γερμανικό βομβαρδισμό καταστράφηκε ολοκληρωτικά το εξωτερικό του Ναού.

Η τελική μορφή του μνημείου μετά της πρόσθετες επεκτάσεις του είναι αυτή μιας μονόκλιτης ξύλινης στέγης βασιλικής με τρία πλευρικά παρεκκλήσια σε κάθε πλευρά (που καλύπτονται με μοναστηριακούς θόλους και επικοινωνούν με το κύριο κλίτος με τοξωτά ανοίγματα) και με ιερό πολυγωνικό ιδιαίτερα επιβλητικού μεγέθους. Προτού την επισκευή του Ναού φαίνεται ότι ο κύριος βωμός ήταν άλλοτε τοποθετημένος στο βάθος τους Ιερού και καλύπτεται με κιβώριο που όπως αναφέρθηκε έχει διαμορφωθεί με μέρη, με αρχιτεκτονικά μέλη και γλυπτά από τον Ναό της Ευαγγελίστριας. Η συνολική επιφάνεια του Ναού (Ιερού και Κλίτος) υπερβαίνει να 600 τ.μ.
Η προσπέλαση στο Ναό γίνεται από Δυτικά στενή πλευρά από τρία θυρώματα, ένα κύριο κεντρικό και άλλα δύο συμμετρικά] τοποθετημένα προς αυτό. Εσωτερικά στην πλευρά αυτή διαμορφώνεται εξώστης μικρού πλάτους για το όργανο (έχει ανακατασκευαστεί από οπλισμένο σκυρόδεμα). Τα δάπεδο του οποίου στηριζόταν πριν από την καταστροφή του μνημείου σε τέσσερις μαρμάρινους κίονες με παλιότατους κορμούς που προέρχονταν κατά τα δημοσιεύματα είτε από τον καθεδρικό ναό του Παλιού Φρουρίου είτε από κάποιον αρχαίο Ναό και τον οποίο τα κιονόκρανα ήταν νεότερα του 17ου αιώνα. Η οροφή του κύριου Ναού βρίσκεται σε ύψος 9.20 μέτρα από το δάπεδο, περίπου στην βάση του αετώματος της στέγης, όπου σημειώνονται φωλιές δοκών στα σχέδια της αποτύπωσης, αναφέρεται μάλιστα ότι ήταν διακοσμημένοι προπολεμικά με εικόνες του Χριστού, της Παναγίας και των Αποστόλων.
Το εξωτερικό του Ναού αναμορφώθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα. Το κεντρικό τμήμα της όψης, που είναι τριμελής, οργανώνεται με ρυθμούς (παραστάδες Τοσκάνικες) σε διώροφη διάταξη και καταλήγει σε τριγωνικό αέτωμα. Καμπύλα πτερύγια συνδέουν τα άκρα και χαμηλότερα τμήματά της με το κεντρικό. Η διάταξη θυμίζει ορισμένα παράδειγμα τα υστερομπαρόκ, εκκλησιών της Βενετίας που έχουν σαν βάση την λύση της εκκλησίας του Ιησυ του Βινιόλα. Η όψη συνοδεύεται από Πύργο με νεογοτθικη μορφολογία, ενώ το πυργοειδές καμπαναριό, μικρό σχετικά ύψους και με πυραμοειδή κατάληξη, βρίσκεται στο πίσω μέρος δίπλα στο Ιερό.

Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου γίνεται και η Καθολική Ακολουθία της Αναστάσεως στον Καθολικό Duomo με συνοδεία εκκλησιαστικού οργάνου, η οποία ολοκληρώνεται στις 11.00 μ.μ. για να προλάβει το εκκλησίασμα να παραστεί και στην Ορθόδοξη Ανάσταση.

Από εδώ ξεκινάει ο Επιτάφιος Ι.Ν. Αγίων Ιακώβου & Χριστοφόρου (Ρωμαιοκαθολική Μητρόπολη / Duomo) την M. Παρασκευή στις 21:00 το βράδι.

φωτογραφικό υλικό: Basilis Metallinos, Μπαιραμιδου Τριανταφυλλιά