Οι Καλαφατιώνες βρίσκονται στη Μέση Κέρκυρα, 9 χιλ. από την πόλη της Κέρκυρας, σε υψόμετρο 182 μ., ανάμεσα στα χωριά Βιρός, Βαρυπατάδες, Καστελάνοι Μέσης και Κουραμάδες. Η περιοχή περικλείεται από έναν πλούσιο ελαιώνα (όπως τα περισσότερα χωριά της Κέρκυρας) αλλά και ένα παρθένο δάσος από καστανιές. Το πότε αρχίζει η κατοίκηση του λόφου μας είναι άγνωστο, όμως υπάρχουν ενδείξεις για την ύπαρξη κάποιας μορφής οικισμού ήδη από τα αρχαία χρόνια στην περιοχή των Καλαφατιώνων. Στοιχεία που συνηγορούν σ'αυτό είναι η αρχαιολογικά ή βιβλιογραφικά τεκμηριωμένη ύπαρξη αρχαίων οικισμών στην ευρύτερη περιοχή (Καμάρα, Κουραμάδες, Καστελάνοι κ.α.), αλλά και το έργο του Ιωσήφ Παρτς, σύμφωνα με τον οποίο (αλλά και τον Benza), ο ασβεστίτης που ανευρίσκεται στους λόφους των Καλαφατιώνων και των Βαρυπατάδων χρησιμοποιήθηκε κατά την αρχαιότητα για την κατασκευή των κιόνων και του επιστηλίου του Δωρικού Ναού του Καρδακίου. Επιπλέον, η ύπαρξη του λεγόμενου <<Παλιοχωριού>> καταδεικνύει τη κατοίκηση του λόφου των Καλαφατιώνων από παλαιότατους χρόνους, αφού αναφορά στο <<Παλιοχωριό>> υπάρχει από τον 16ο κιόλας αιώνα. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι στους ανθρώπους της εποχής εκείνης η αίσθηση του χρόνου απείχε πολύ από τη δική μας. Όσον αφορά το όνομα του χωριού, αυτό που με σιγουριά μπορούμε να αναφέρουμε είναι ότι είναι παλαιότερο του 16ου αιώνα.
Οπωσδήποτε, η ονομασία <<Καλαφατιώνες>> έχει να κάνει με την εργασία του καλαφατίσματος, είτε αυτή αφορά στη στεγανοποίηση πλεούμενων, είτε, ενδεχομένως, ξύλινων δοχείων αποθήκευσης υγρών (βαρελιών). Σύμφωνα με τη πρώτη παράδοση, η ονομασία <<Καλαφατιώνες>> προέρχεται από το όνομα <<Καλαφάτης>>, το οποίο πράγματι απαντά στη περιοχή μέχρι και το 16ο αιώνα. Εικάζεται, λοιπόν, ότι μια οικογένεια <<Καλαφάτη>> εγκαταστάθηκε στη περιοχή του χωριού και με το χρόνο έδωσε το όνομα της στον οικισμό δεύτερη παράδοση, η οποία είναι μάλλον και η πιο αξιόπιστη, αποδίδει την ονομασία του χωριού στην επαγγελματική ιδιότητα κάποιων από τους κατοίκους του. Με βάση αυτήν την ερμηνεία, το όνομα <<Καλαφάτης>> είναι μεταγενέστερο και υιοθετήθηκε από τη συγκεκριμένη οικογένεια λόγω του επαγγέλματος των μελών της. Αυτό συνάδει και με τη πρακτική των Βυζαντινών και πρώιμων μεταβυζαντινών χρόνων, σύμφωνα με την οποία πολλά ονόματα οικογενειών προέρχονταν από το επάγγελμα που εξασκούσαν. Η ερμηνεία αυτή μπορεί να συνδυαστεί (κάπως ασαφώς, είναι αλήθεια) με το επάγγελμα του ναυτικού που εξασκούσε ένας αριθμός Καλαφατιωνιτών καθ’ όλη σχεδόν τη περίοδο της Ενετοκρατίας, αλλά και με το δημοφιλέστατο τότε στο χωριό, βαπτιστικό όνομα, Μένιγος. Όσον αφορά στις αναφορές που έχουμε για τους οικισμούς των Καλαφατιώνων, οι αρχαιότερες προέρχονται από την αναγραφή του Καστροφύλακα της 24ης Νοεμβρίου 1272, στην οποία απαντούν οι οικισμοί Κύπαρις και Βουρλίλας (το τοπωνύμιο αυτό έχει λανθασμένα εκληφθεί ως θηλυκό, λόγω της κατάληξης σε -la), ενώ και ο Μουστοξύδης αναφέρει τους Καλαφατιώνες περιγράφοντας τις μεταρρυθμίσεις των Ταραντίνων ηγεμόνων στα 1346. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν και λειτουργούν 5 Ναοί, του Αγ. Ιωάννη (στην περιοχή Γκεραμά), του Προφ. Ηλία (στο κέντρο του χωριού) ο οποίος είναι και ο μητροπολιτικός Ναός του χωριού, της Παναγίας (επίσης στο κέντρο του χωριού), των Αγίων Πάντων (στην νότιο-ανατολική άκρη του χωριού) όπου έχει μεταφερθεί και λειτουργεί το νεκροταφείο, και της Αγ. Μαρίνας (στη συνοικία Κοθωνίκι).
English
Ελληνικά
Deutsch
Italiano
русский
Español
Français